احراز هویت در WebSocket بسیار مهم است تا اطمینان حاصل شود که فقط کاربران معتبر به سرور متصل شوند. برخلاف HTTP که هر درخواست به صورت جداگانه هدرهای احراز هویت دارد، WebSocket پس از اتصال، یک کانال دائمی ایجاد می‌کند و بنابراین احراز هویت باید در ابتدا یا به صورت توکنی مدیریت شود.
۱. احراز هویت بر اساس توکن (Token-Based)
در این مدل، کلاینت قبل از اتصال WebSocket یک توکن معتبر (مثل JWT) از سرور دریافت می‌کند و آن را هنگام اتصال ارسال می‌کند. سرور توکن را بررسی کرده و در صورت معتبر بودن اتصال را می‌پذیرد.
- مزایا: ساده، امن و بدون نیاز به ارسال مجدد اطلاعات کاربری در هر پیام
- معایب: نیاز به مدیریت طول عمر توکن و رفرش آن
۲. احراز هویت از طریق کوکی‌ها (Cookie-Based)
اگر WebSocket از مرورگر استفاده شود، می‌توان از کوکی‌های HTTP موجود برای احراز هویت استفاده کرد. سرور با بررسی کوکی‌ها تصمیم می‌گیرد که اتصال را بپذیرد یا خیر.
- مزایا: مناسب برای وب‌اپلیکیشن‌های مرورگر، نیاز کمتر به مدیریت توکن
- معایب: محدود به مرورگرها و ممکن است مشکلات CORS ایجاد کند
۳. احراز هویت در مرحله دسترسی اولیه (Handshake)
در این روش، احراز هویت در مرحله handshake WebSocket انجام می‌شود. کلاینت اطلاعات کاربری یا توکن را به عنوان پارامتر query یا هدر HTTP ارسال می‌کند و سرور قبل از پذیرفتن اتصال بررسی می‌کند.
- مزایا: امکان جلوگیری از اتصال‌های غیرمجاز از همان ابتدا
- معایب: نیاز به مدیریت ایمن اطلاعات هنگام ارسال از طریق URL یا هدر
۴. احراز هویت مبتنی بر Session
در این مدل، کاربر ابتدا با HTTP login می‌کند و یک session در سرور ایجاد می‌شود. سپس کلاینت می‌تواند WebSocket را باز کند و session برای احراز هویت استفاده شود.
- مزایا: استفاده از مکانیزم‌های موجود وب‌اپلیکیشن
- معایب: محدود به محیط‌هایی که session پشتیبانی می‌کنند و مدیریت زمان اعتبار session
نکات مهم
- همیشه اطلاعات حساس مثل توکن یا رمز عبور را در کانال امن wss:// منتقل کنید.
- در پروژه‌های بزرگ، پیشنهاد می‌شود از JWT یا OAuth2 برای مدیریت امن احراز هویت استفاده شود.
- توکن‌ها یا sessionها باید محدودیت زمانی داشته باشند و مکانیزم رفرش امن پیاده‌سازی شود.
- مدیریت خطاها و قطع اتصال در صورت نامعتبر بودن اعتبارنامه‌ها ضروری است.