MQTT (Message Queuing Telemetry Transport) یک پروتکل سبک و ساده برای انتقال پیام است که به‌طور ویژه برای دستگاه‌های اینترنت اشیا طراحی شده است. این پروتکل بر اساس مدل publish/subscribe عمل می‌کند و امکان ارتباط کارآمد بین سنسورها، دستگاه‌ها و سرورها را فراهم می‌کند.
ویژگی‌های اصلی MQTT
MQTT مصرف کم پهنای باند و منابع سیستم، قابلیت اطمینان بالا در ارسال پیام‌ها و پشتیبانی از ارتباطات بلادرنگ را ارائه می‌دهد. همچنین این پروتکل با محیط‌هایی که اتصال اینترنت ناپایدار دارند، سازگاری خوبی دارد و می‌تواند داده‌ها را حتی در شرایط عدم اتصال موقت، ذخیره و ارسال کند.
مزایای MQTT نسبت به سایر پروتکل‌ها
در مقایسه با پروتکل‌های دیگری مانند HTTP یا CoAP، MQTT چندین مزیت کلیدی دارد:
سبکی و کارایی بالا: حجم پیام‌ها کوچک است و منابع دستگاه‌های کم‌مصرف بهینه استفاده می‌شوند.
ارتباط بلادرنگ و سریع: مدل publish/subscribe باعث می‌شود پیام‌ها فوراً به مشترکان ارسال شوند و زمان پاسخ کوتاه باشد.
قابلیت اطمینان در انتقال پیام: با سطوح مختلف QoS، تضمین می‌شود پیام‌ها بدون از دست رفتن یا تکرار به مقصد برسند.
مناسب برای شبکه‌های با اتصال ناپایدار: MQTT می‌تواند پیام‌ها را تا زمان اتصال مجدد دستگاه‌ها نگه دارد و سپس ارسال کند.
سادگی در توسعه و پیاده‌سازی: پیاده‌سازی کلاینت‌ها و سرورهای MQTT ساده و سریع است و کتابخانه‌های متعددی برای پایتون و سایر زبان‌ها موجود است.
به دلیل این ویژگی‌ها، MQTT به یکی از محبوب‌ترین پروتکل‌ها برای پروژه‌های IoT تبدیل شده و پایه بسیاری از سیستم‌های هوشمند و صنعتی است. در بخش‌های بعدی، نحوه استفاده عملی از MQTT در پایتون و برقراری ارتباط بین دستگاه‌ها را به طور کامل آموزش خواهیم داد.